Biliyorsunuz 07.08.06 tarihinde, Türk oyun tarihini sonsuza dek değiştirecek bir teknoloji gösterisi yayınladık. Gelen oldukça ilginç ve çeşitli eleştiriler ile birlikte, gerçekten Türk oyun tarihini değiştirecek bir akımın başlamasına sebep olduğumuzu bir kez daha görmüş olduk. Neden böyle konuştuğumu az sonra izah edeceğim.

Bu cevabı, gelen eleştirilere topluca bir açıklama getirmek, bazı yanlış anlaşılmaları gidermek ve sizlerin düşüncelerine tepkisiz kalmadığımızı, aksine son derece dikkatle takip edip değerlendirdiğimizi göstermek için atmaya karar verdik. Lütfen mümkün olan en hızlı şekilde yayılmasına yardımcı olun.

Her şeyden önce, bugüne kadar bize eleştiri gönderen (mesaj panomuz, e-posta adreslerimiz, Merlininkazani.com, TrGamer.com, Level forumları, Ekşi Sözlük, Zamanyoneticisi.com, Gamerbug.net ve MSN aracılığı ile eleştirilerini bana ileten arkadaşlar, Oyunyapimi.org) herkese sonsuz teşekkürlerimizi sunuyoruz. Eğer parantez içinde adı anılmayan ve teknoloji demomuz ile ilgili eleştirilerin gönderildiği başka yerler de biliyorsanız, lütfen bize bildirin ki o görüşlerden de faydalanma şansımız olsun.

Gelen eleştirilerde dikkatimizi çeken unsurlar şöyleydi;

* Eleştirilerin önemli bir bölümü yanlış anlaşılmalar ve yanlış beklentiler ile şekillenmişti.
* Diğer önemli bir bölümü son derece haklı eleştirilerdi
* Ufak bir kısmı art niyetli ve son derece çirkin şekilde yapılmıştı

Bu kısa analizden sonra, ağırlıklı olarak gelen eleştirilere soru-cevap şeklinde yanıt veriyoruz.

NOT : Tavsiyemiz soruları okuyarak sadece cevaplarını merak ettiğiniz bölümleri okumanız. Tüm makaleyi okumanıza gerek olmayabilir!

---------------------------------------------------------------------------------

1) Ageia PhysX(TM) Teknoloji Demosunda Neden Çok Az Gösterildi?

Kategori : Yanlış Anlaşılma

Cevap : Biz hiç bir zaman teknoloji demosunda Ageia olacak demedik. Lütfen Ageia anlaşmasının daha bir kaç gün önce kesinleştiği ve logosunun bile sitemize, teknoloji demosu yayınlanmadan 1-2 gün önce konduğunu unutmayın. Hangi ara entegre edip bir de teknoloji görseli haline getirecek kadar geliştirecektik?

Ayrıca lütfen Sıkça Sorulan Sorular bölümümüze dikkat edin ve önceki açıklamalarımızı hatırlayın. Biz her zaman oyun içi GRAFİK teknolojileri ile ilgili bir sunum olacak dedik. Bu teknoloji demosunun yayınlandığı günkü açıklamada da açıkça yer alıyor.

SIKÇA SORULAN SORULAR SAYFAMIZDAN ALINTIDIR :

-----------------

- Teknoloji Gösterisi Nedir? Kimler İzlemeli ve Nereden Temin Edilebilir?

Teknoloji gösterisi, Hükümran Senfoni'nin oyun içi grafik ve görsel kalitesini göstermek için tasarlanmıştır. Kullanılan yeni nesil teknolojilerin son halini ve oyundaki yansımalarını merak edenler için idealdir. Oyunun oynanışından çok teknolojik seviyesini ve görüntü tarzını gösterir. Zaman zaman yeni teknoloji gösterileri de olacaktır. 7 Ağustos 2006 tarihinde yayınlanan ilk teknoloji demosu, daha çok oyun içi grafik kalitesini göstermek üzere tasarlanmıştır. Bundan sonraki teknoloji demosunda oyun içi fizikler tanıtılacaktır.

----------------

Görüldüğü gibi, Ageia az gösterildi değil, HİÇ gösterilmedi. Nedeni de açık.

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

2) Hayal Kırıklığına Uğradık, Çok Daha İyisini Bekliyorduk! Gamebyro-Ageia-Speedtree gibi Bileşenlerle Çok Daha İyisi Yapılabilirdi!

Kategori : Yanlış Anlaşılma

Cevap : Bu çok doğal. Çünkü hayal kırıklığına uğrayan arkadaşlar bitmiş bir oyunun fragmanını bekliyorlarmış Biz sadece ve sadece şu an bulunduğumuz seviyeyi, elimizdeki teknoloji birleşenlerini entegre edebildiğimizi ve grafiksel olarak güncel kalitemizi göstermek üzere bir teknoloji demosu yayınladık. BU OYUNUN SON HALİ DEMEK DEĞİLDİR!

------------

TEKNOLOJİ DEMOSU AÇIKLAMA SAYFASINDAN ALINTIDIR:

Önemli Notlar :

- Teknoloji gösterisi nihai görsel kaliteyi yansıtmaz. Projenin, teknoloji gösterisinin yayınlandığı tarihteki en güncel halini yansıtır. Oyunun çıkış tarihindeki görsel kalitesi değişkenlik gösterebilir.

--------------

Bununla beraber, destekçilerimizin ve projeyi takip eden arkadaşların bu kadar yüksek beklentiler içerisine girmesinden ötürü gurur duyduk ve ek bir motivasyona kavuştuk. Kimse merak etmesin, bu işi başaracağız!

Ayrıca, bazı forumlarda "şimdi bu görüntü kalitesini arttıracaklarını söylerler ama..." şeklinde kinayeli yorumlar gelmiş. Elbette öyle olacak arkadaşlar, eğer bu seviyemiz, hedeflenen son seviye olsaydı, oyunun çıkış tarihi 2008 değil 2006 olurdu. Kalan 2 yılda ne yapacağız yani tavla mı oynayacağız sandınız

Ancak biz vaatler ile değil, iş ile cevap vermeyi seviyoruz. Geliştireceğiz, yapacağız demeye lüzum yok. Hep birlikte ilerleyen haftalarda nelerin gelişeceğini göreceksiniz. Daha önce projenin illüstrasyonlardan ibaret olduğunu düşünenler, teknoloji demosunu gördükten sonra da mutlaka bir kulp takacaklardır. Hani oyunla ilgili hiç bir şey yoktu ortada?

Speedtree konusunu ise kendi bölümünde ele alacağız. Ageia'yı anlattık...

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

3)Animasyonlar Çok Daha İyi Olmalıydı!

Kategori : Haklı Eleştiri

Cevap : Bu konuda gelen eleştirileri haklı buluyoruz. Zaten biz hiç bir zaman dünyanın en iyi animasyonlarını yaptık demedik. Ancak unutulmaması gereken unsur, bizim elimizde bir motion capture stüdyosu yok. Bu tür çözümler bizim boyumuzu aşan pahalı çözümler ve bir yayıncımız olduğu zaman çok daha gerçekçi animasyonlar yapabileceğimizi umut ediyoruz.

Céiron'un Şafağı'ndan beri en büyük problemimiz gerçekçi animasyon yapabilmekti. O güzelim modellerin ve kaplamaların yanında, Céiron'un Şafağı filminde çok başarısız animasyonlar vardı. Ancak teknoloji görselinde animasyon konusunda önemli yol katettiğimizi düşünüyoruz. Yine de kendimizi geliştirmeye devam edeceğiz, lütfen unutmayın ki motion capture olmadan animasyonlar bir yere kadar gerçekçi olabiliyor.

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

4)Kalabra Modeli Başarılı Değil!

Kategori : Haklı Eleştiri

Cevap : Kalabra modelimiz (kanatlı yaratık ve üzerindeki bayan binici), yeniçeriye göre başarısız bulundu. Bizde bu durumun farkındayız. En kısa zamanda onu düzelteceğiz. Yeniçeriyi ya da teknoloji görselinin sonundaki yüksek poligonlu animasyonları yapan grafik ekibi, elbette Kalabra'yı da öyle bırakmayacaktır.

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

5)Modeller ve Dokular Yeterince Kaliteli Değil!

Kategori : Haksız Eleştiri

Cevap : Modellerimizin ve dokularımızın (Kalabra haricinde) kalitesinden memnunuz. Unutulan yaptığımız oyunun bir stratejik rol yapma oyunu olduğudur. Siz bu oyunu Oblivion gibi, Crysis gibi, Doom gibi oyunlarla mı karşılaştırdınız acaba? Unutmayın ki bu oyunlarda sahneye en fazla 5-8 adam girerken, bizim oyunumuzda 30-40 kişi girecek. Şimdi size soruyorum, teknoloji demosunun sonundaki kahramanımızı gördünüz mü? Demek ki o kalitede yapabiliyormuşuz. Peki o kalitede model ve dokulardan oluşan 30-40 tane adam aynı anda sahneye girerse ne olur? Herhalde 35 işlemci çıkana kadar oyunu oynayamazsınız.

Bu konuda en güzel cevabı forumlarımızda yer alan Centinexx rumuzlu kullanıcımız verdi. Kendisine çok teşekkür ediyoruz ve cevabını aynen buraya aktarıyoruz.

----------

CENTINEXX'IN FORUMLARIMIZDAKİ MESAJINDAN ALINTIDIR:

Karakter detaylarinin oldukca yeterli oldugunu gormeniz acisindan yil sonuna dogru cikmasi planlanan Neverwinter Nights 2 oyunun ekran goruntulerini, HS ekran goruntuleriyle beraber veriyorum. Ortada "ya uff" denilecek bir seylerin olmadigini gorebilesiniz diye.

Bizim yeniceri

NWN 2'nin savascisi

NWN 2'nin savascisinin izometrik gorunusu

Ilk iki resimden gorulebilecegi gibi detaylandirma arasinda daglar kadar fark yok. Tek fark NWN 2'deki karakterin kiyafetinin fazla goz alici olmasi. Kaplamadan kaynaklanan ufak tefek detay farklari olabilir ama, 3. resimden de gorebileceginiz gibi izometrik bir yapida bu farklari anlamanin imkani yok.

----------

Üstelik grafiksel tüm öğelerde olduğu gibi, bu konuda da kendimizi geliştirmeye ve modellerimizi güçlendirmeye devam edeceğiz elbette.

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

6)Teknoloji Demosu Oynanabilir Olmalıydı!

Kategori : Haksız Eleştiri

Cevap : Hayır arkadaşlar. Teknoloji demoları oynanabilir olmaz. Half-Life'ın Lost Coast'ı gibi istisnalar hariç, teknoloji demoları çeşitli amaçlarla ve video formatında yayınlanır. Özetlemek gerekirse,

* Teknoloji Demoları eğer bir grafik motoru ile ilgiliyse son derece güçlü grafiklerle ve sanatsal öğelerle bezenerek

* Teknoloji Demoları eğer teknik bir bileşen ile ilgiliyse (Fizik motoru gibi) son derece "özellikli" olarak ve teknik gücü gösterecek şekilde, tercihen güçlü grafiklerle

* Teknoloji Demoları eğer bir oyun ile ilgiliyse oyunun eşsiz, benzersiz ve farklı yönlerini göstererek

* Teknoloji Demoları eğer bizim gibi yeni stüdyoların ilk oyun projeleri ile ilgiliyse, sadece ve sadece teknik olarak bir şeylerin yapılabildiğini göstermek üzere

...yapılır.

Gördüğünüz gibi biz sonuncusuna dahiliz. Bizim amacımız galaksinin en iyi grafiklerini üretmek değildi. Biz Yüksek Dinamik Menzil (HDR), normal-paralaks-çıkıntı haritalandırması, Speedtree entegrasyonu, yeni nesil modeller, ısı titreşmesi gibi bir takım özellikleri kullanabildiğimizi göstermek istedik. Bu da yayıncıların talebidir. Dolayısı ile bu özellikleri kullanabildiğimizi göstermek yeterlidir, bunları estetik olarak en muhteşem şekilde gösterebilecek olmak başka bir olaydır.

Biz bir tarih verdik, 07.08.06'da teknoloji demosu hazır olacak dedik ve vaat ettiğimiz tüm teknolojik unsurları başarıyla oyunumuza entegre ettik. Kimse bu başarıyı küçümseyemez. Mevcut estetik eksikler giderilir. Yeter ki sözler tutulsun, zamanında vaat edilenlerin yapılabildiğini cümle alem görsün. Yayıncılara ve bizi bekleyen sevgili dostlarımıza mahçup olunmasın.

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

7)Speedtree Yeterince İyi Gösterilememiş! Kalabra Sahnesi (Dış Mekan) Çok Yavan Kalmış!

Kategori : Sonuna Kadar Haklı Eleştiri

Cevap : Kesinlikle haklısınız. Bu konudaki hatamızın farkındayız ve sizlere karşı mahçup olduk. Elbette bizimde tecrübesizliğimizin yansımaları olacak ve bunun bedelini cesaretle ödeyeceğiz.

Kalabra sahnesinde asıl problem Speedtree'nin başarısız kullanımı değildi. Hatırlatmak isterim, Speedtree lisansı tekno-demodan sadece 18 gün önce alındı. 18 günde Speedtree'yi tam başarıyla oyunumuza entegre etmeyi başardık ve bu büyük bir başarıdır.

Asıl problem kameranın yanlış kullanılmasıydı. Kamerayı hata yaparak perspektife indirmemiz sonucu sahneye aynı anda 650 gerçek zamanlı gölgesi ve rüzgara duyarlı hareketleri olan ağaç girdi. Bu belki de bir rekordur. Sahneyi yavanlıktan kurtarmak için elimizden geleni yapmamıza ve 4GB Ram'li, çift işlemcili ve G-Force 7900 GT'li bir workstation kullanmamıza rağmen ağaç sayısını arttıramadık. Yoksa oraya ağaçları serpiştiren insanlar orayı orman gibi göstermeyip, öyle dazlak bırakacak kadar aptal değiller.

Diğer problem elimizde bir çalı-çırpı çözümünün olmamasıydı. Zaman darlığından ötürü de alternatif üretemedik, ancak bu bizim için çok güzel bir ar-ge oldu ve hatalarımızı görmemizi sağladı. Eleştiri yapan tüm arkadaşlara teşekkürler.

Lütfen bizi 150 kişilik stüdyolarla karşılaştırırken biraz daha dikkatli olun. Bizde de o kadar kalabalık bir grafik ekibi olsaydı, çok daha farklı bir tekno-demo sunardık.

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~

8)Görüntü Buğulu Olmuş ve Bazı Ayrıntılar Seçilmiyor!

Kategori : Haklı Eleştiri

Cevap : Arkadaşlar, durumun bizde farkındayız ve bu konudaki sıkıntılarımızı 7 Ağustos'ta daha demo yayınlanmadan önce aktardık. Maalesef yazılım ile capture ederken performans kaybı oluyordu. Donanım yardımcılığı ile capture ederkende görüntü çok bulanık geliyordu. Elimizden gelen en iyi capture çözümünü sizlere sunduk. Zaten bu yüzden demo akşama kadar gecikti.

İnanın görüntüler videoda göründüğünden daha iyi. Pek çok ayrıntı uçup gitti, ancak bu konuda size boş laf söylemek yerine yakında oyun içi pek çok ekran görüntüsü yayınlayarak ne demek istediğimizi kanıtlamaya karar verdik.

--------------------------------------------------------------------------------
--------------------------------------------------------------------------------

Teknoloji Gösterisine Gelen Tepkiler Üzerine Alınan Kararlar

1) Céidot ekibinin yayınlayacağı her türlü malzeme ve materyal öncesinde, kurulacak bir "Geri Bildirim Komitesi" yayınlanmak üzere olan materyali inceleyecek. Geri Bildirim Komitesi onay vermeden hiç bir materyal yayınlanmayacak. Komiteye oyun dünyamızın önde gelen simaları davet edilecek.

2) Speedtree ve dış mekan sahnesinin, kendi hatamızdan ötürü son derece yavan gözükmesi ile ulaştığımız grafiksel kalite başarısız gösterildi. Bu hatayı düzeltmek için önümüzdeki haftalardan itibaren düzenli olarak oyun içi görüntüyü aktaran ekran görüntüleri yayınlanacak ve bu görüntüler oyun kamerasından alınacak. Böylece oyunun nasıl oynanacağını ve gözükeceğini merak edenlere de malzeme sunulmuş olunacak. O zaman Speedtree'nin asıl gücünü ve bizim ulaştığımız seviyeyi daha başarılı görmüş olacağız.

3) Hükümran Senfoni projesinin fazlasıyla grafik ağırlıklı bir odağa kayması bizleri rahatsız ediyor. Her fırsatta asıl vurgunun kurguya (Céiron), gerçekçi fiziklere (Ageia) ve özgün oyun tarzımıza (Stratejik Rol Yapma Oyunu) yapılacağını söyledik. Hükümran Senfoni'den Oblivion grafikleri beklemek yerine, muhteşem bir oynanış ve gerçekli grafikler ile eşsiz bir kurgu beklemeniz gerekiyor. Bu yanlış anlaşılmaları acilen düzeltmek için, oynanabilir demoyu beklemeden, zaman zaman oynanış ile ilgili materyalleri sitemiz aracılığı ile sizlere sunacağız.

4) Daha önce alınan bir kararı tekrarlayalım. Bir sonraki teknoloji demosu Ageia PhysX'in Hükümran Senfoni'ye entegrasyonunu gösterecek. Bu daha teknoloji demosu yayınlandığı gün devreye giren Sıkça Sorulan Sorular bölümünde açıklanmıştı. PhysX'i görmek isteyenler bu demoyu beklemeliler.

Cevabımızı tamamlamadan önce, "bu oyundan adam olmaz, bu oyun çıkmaz, bitmez" diyen aklı evvellere çok güzel bir resim hazırladık. Buradan buyrun. Biz bu resmi kendimizle dalga geçmek, ama öte yandan ne kadar geliştiğimizi görmek için yapmıştık. Birisi yeniçerinin 5-6 ay önceki hali. Birisi son hali. Unutmayın ki önemli olan oyunu yeterince hızlı ve doğru bir şekilde geliştirmektir, kimse 9 ayda bir oyun yapamaz, kimse 9 ayda dünya devleriyle yarışacak hale gelemez. Hele Türkiye'de...

5 ayda bu kadar gelişen Céidot ekibi, yeni partnerlerinin gücüyle ve sevgili takipçilerimizin uyarılarını da dikkate alarak, 5 ay sonra nereye gelecektir sizin hayal gücünüze bırakıyoruz.

Unutmayın, biz 07.08.06'da bir devrim başlattık. Devrimi bitirmedik. Her şey şimdi başlıyor! Bize bu yolculukta eşlik eden herkese teşekkürler!

Görüşmek üzere

Erkan Bayol
Yapımcı (İmengi)

Bu yazının İmengi forumlarında yayınlanmış orjinal haline erişmek için aşağıdaki bağlantıyı kullanabilirsiniz:
http://www.imengi.com/phpBB2/viewtopic.php?t=238